Deskribapen botaniko xehatua:
Tamaina: 15-30 zentimetroko altuera.
Forma eta egitura: Landare belarkara iraunkorra, lurrazpiko errizomekin.
Hostoak: Lantzekada zabalak, berde biziak, oinarritik irteten direnak.
Loreak: Txilin zuri txikiak, oso perfumatuak, zintzilik dauden mahats-sortetan jarriak. Udaberrian loratzen da.
Fruituak: udan heltzen diren baia gorri esferikoak.
Ezaugarri bereizgarriak: Usain gozoa eta kanpai formako loreak.
Habitata eta banaketa Euskadin:
Baso hezeak, soilguneak eta eremu ilunak.
Eskualde menditsuetan eta haran hezeetan dago.
Loratze- eta fruitu-garaia:
Loratzea: apiriletik ekainera.
Fruitua: Uda.
Erabilera tradizionalak eta sendagarriak:
Bihotzeko infekzioetarako erabiltzen diren infusioak, baina kontuz erabili behar dira, toxikoak baitira.
Lurringintzan erabiltzen da, usainagatik.
Garrantzi kulturala eta historikoa:
Garbitasunaren eta zoriontasunaren sinboloa.
Jaietako lore-apainketa eta -konponketetan erabiltzen da.
Kontserbazio-egoera eta mehatxuak:
Ez dago mehatxatuta, baina eremu batzuetan babestuta dago, gehiegi biltzen delako.
Bitxikeriak eta datu gehigarriak:
Landarearen zati guztiak toxikoak dira irentsiz gero.
Udaberriaren etorrera ospatzen duten tradizioei lotua.
Mugizea (Vallaria majalis)
